Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 18 Haziran 2013 tarihinde İŞ YERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK’i yayımlanmıştır. Yönetmelik 4 bölümden oluşmaktadır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince; en az bir çalışanın olduğu hallerde dahi Acil Durum Eylem Planı ve Risk analizi yaptırılmasını zorunludur.
Acil Durum Nedir?
İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olaylara denir.
Acil Durum Planı Nedir?
Acil durum planı: İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı plana denir.
Güvenli Yer Nedir?
Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta belirlenmiş yere denir.
Acil Durum Derken;
1. Kuruluş hatası,
2. İnsan hatası,
3. Doğal olaylar,
4. Araç çarpması,
5. Sabotaj vb. neden olur.
6. Yangın,
7. Sel/su baskını,
8. Deprem,
9. Heyelan,fırtına,
10. Toplu gıda zehirlenmesi,
11. İş kazası, bilgisayar sisteminin çökmesi,
12. Anarşik olaylar
Acil Durum Planın Ana Hedefi Nedir?
- Kaza ve ölümcül olayları engellemek,
- Binaya, ekipmana ve envantere gelebilecek zararı azaltmak,
- Çevreyi ve halkı korumak,
- Operasyonların eski haline dönüşünü hızlandırmak,
Acil Durum Telefonlarını Bilmek Lazım;
112 ACİL YARDIM
110 İTFAİYE
155 POLİS
114 ZEHİR DANIŞMA HATTI
177 ORMAN YANGINI
156 JANDARMA
İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ NELERDİR?
- Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak acil durumları önceden değerlendirerek muhtemel acil durumları belirler.
- Acil durumların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.
- Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar.
- Acil durum planlarını hazırlar ve tatbikatların yapılmasını sağlar.
- Acil durumlarla mücadele için; önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda çalışanı görevlendirir ve her zaman hazır bulunmalarını sağlar.
- ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
- Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılması ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapar.
- Varsa alt işveren ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenin çalışanları ile müşteri ve ziyaretçi gibi işyerinde bulunan diğer kişileri acil durumlar konusunda bilgilendirir.
Çalışanın Yükümlülükleri Nelerdir?
- Acil durum planında alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlere uymak
- İşyerinde acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek.
- Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay yerine gelen ekiplerin talimatlarına uymak.
- Acil durumlar sırasında kendisinin ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye düşürmeyecek şekilde davranmak.
Acil Durumu Neye Göre Belirlerim?
1. Risk değerlendirmesi sonuçları.
2. Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali.
3. İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar.
4. Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali.
5. Sabotaj ihtimali.
Önleyici ve korunma tedbirleri toplu korumayı esas alır.
Çalışanları Nasıl Yönlendirebilirim Ve Nasıl Belirlerim?
- çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30 çalışana,
- tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana
- az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar; a) Arama, kurtarma ve tahliye, b) Yangınla mücadele,
konularının her biri için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli EN AZ BİRER ÇALIŞANI DESTEK ELEMANI olarak görevlendirir. İşyerinde bunları aşan sayılarda çalışanın bulunması halinde, tehlike sınıfına göre her 30, 40 ve 50’ye kadar çalışan için birer destek elemanı daha görevlendirir.
- Her ekipte bir ekip başı bulunur.
Peki 10 Kişiden Az Çalışanım Varsa Ne Yapabilirim?
10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde bir kişi görevlendirilmesi yeterlidir.
Acil Durumlara Hazırlık için Alınması Gerekli Önlemler Nelerdir?
- Tehlikeli kimyasallar, depolama, kullanma, korunma ve taşıma eğitimi.
- Kimyasal kaza acil durum eğitimi.
- Ofis çalışanları yangın ve deprem eğitimi.
- Endüstriyel tesisler yangın, deprem eğitimi.
- Bina ve tesis çalışanları için depremden korunma ve davranış eğitimi
- Başta deprem ve yangın bazlı olmak üzere, genel acil durum arama ve kurtarma eğitimi.
- Acil ilk yardım eğitimi.
Acil Durum Eylem Planı Hazırlık Aşaması
Öncelikle bina, tesis, proje, işletme ne durumda olursa olsun “RİSK ANALİZ RAPORU” nun hazırlanması gereklidir. Bu raporla birlikte, mevcut risklere yönetmelik ve ilgili güncel mevzuata uygun çözüm önerileri, bütçe planlaması ve tüm bu çalışmaların takibi yapılmalıdır.
Olay öncesi, olay sırasında ve olay sonrası şeklinde hazırlanması gereken Acil Durum Eylem Planı’nda amaç; olayların çıkmaması, büyümemesi veya büyüdüğü takdirde yapılacak olan tüm çalışmaların önceden belirlenmesi ve görev yapan tüm çalışanların görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesidir.
Acil durum eylem planında olması gereken bölümleri; kapsam, acil durum organizasyonu, sorumluluk ve?Yürütme, araç, gereç, takım ve teçhizatlar, acil durumun aşamaları ve personelin hareket tarzı, tesisin riskli bölgeleri, acil durum toplanma bölgeleri, tesis veya binaya ait olası acil durum kaçış yolları ve çıkış kapıları, acil durumlarda aranacak önemli telefonlar olarak sıralayabiliriz.
Bu planlar çerçevesinde haberli ve habersiz yapılacak tatbikatlar, önlem ve müdahale çalışmalarına sağlıklı bir süreklilik kazandırması açısından büyük önem taşır. Tatbikatlar, tam boyutlu ve işlevsel olmalıdır. Bir tatbikat, ne kadar gerçeğe uygun ve tatbikatın zorluk derecesi ne kadar yüksek olursa o kadar gerçek olaya yaklaşılmış olur ve daha sağlıklı sonuçlar elde edilir.
Acil Durum Planında Bulunması Gerekenler
- Acil Durumlar Nelerdir ve Acil Durumlarda Nasıl Organize Olunmalıdır?
- Acil Durum Eylem Planları Nasıl ve Kim tarafından Hazırlanır?
- Acil Durum Ekiplerinin Seçimi ve Görevleri Nelerdir?
- Acil Durum ve Kriz Masası Ekipleri Kimlerden Oluşur ve Görevleri Nelerdir?
- Acil Durum Kodları Neleri İçerir ve Nasıl Aktive Edilir?
- Acil Durum İstasyonları Nasıl Oluşturulur ve Müdahale Ekipmanları Nelerden Oluşur?
- Acil Durum Tahliye Rotaları ve Toplanma Noktaları Nasıl Olmalıdır?
- Risklerin Tespiti ve Derecelendirilmesi Nasıl Yapılır?
- Acil Durum Eğitimleri ve Tatbikatları Neleri İçerir ve Nasıl Yapılır?
Nasıl Dokümante Edilir?
- İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.
- Hazırlayanların adı, soyadı ve unvanı.
- Hazırlandığı tarih ve geçerlilik tarihi.
- Belirlenen acil durumlar.
- Alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler.
- Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri.
- işyerini veya işyerinin bölümlerini gösteren kroki: *Yangın söndürme amaçlı kullanılacaklar da dâhil olmak üzere acil durum ekipmanlarının bulunduğu yerler.
*İlkyardım malzemelerinin bulunduğu yerler. *Kaçış yolları, toplanma yerleri ve bulunması halinde uyarı sistemlerinin de yer aldığı tahliye planı. *Görevlendirilen çalışanların ve varsa yedeklerinin adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgileri. *İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki kuruluşların irtibat numaraları.
- Acil durum planı ekiplerin kolayca ulaşabileceği şekilde işyerinde saklanır.
- Acil durum planı kapsamında hazırlanan kroki bina içinde kolayca görülebilecek yerlerde asılı olarak bulundurulur.
- Tatbikat Yaptırma
- Yılda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapılır, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır.
- Gerçekleştirilen tatbikatın tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren tatbikat raporu hazırlanır.
- Gerekirse yeniden düzenlemeler yapılır.
- Ne Sıklıkta Acil Durum Planı Yenilemeliyim?
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde EN GEÇ 2 YILDA 1
- Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde EN GEÇ 4 YILDA 1
- az tehlikeli işyerlerinde sınıfta yer alan işyerlerinde EN GEÇ 6 YILDA 1
- ACİL DURUM PLANINI YAPTIRMAZSAM NE OLUR? 6331 sayılı kanuna göre; Her ay için 1000 TL idari para cezası uygulanmaktadır.
ALT İŞVEREN SORUMLULUĞU VAR MI?
Asıl işveren ve alt işveren de sorumludur.
KİMLER ACİL DURUM EĞİTİMİ ALABİLİR?
- Acil durum müdahale ekipleri
- Kriz masası yönetim kadrosu
- Pasif kadrolar
ACİL DURUM EYLEM PLANI HAZIRLIK İÇİN İLK NERDEN BAŞLAYABİLİRİM?
RİSK ANALİZ RAPORU hazırlanması gerekmektedir.
Bir desteğe ihtiyaç duyuyorsanız ÇAMLICA AFİYET OSGB’yi hemen arayıp destek alabilirsiniz.
0216 523 14 38
Yönetmelik kapsamında yapılması gereken konularda danışmalık yapabilir, planları hazırlayıp, tatbikat yapıp, gerekli tüm diğer çalışmaları yapabiliriz. Çalışanlarınıza eğitim verebiliriz.
