Hizmetlerimiz

Gezici İSG Hizmeti

Anasayfa Hizmetlerimiz Gezici İSG Hizmeti

Sağlık Taraması

HER ŞEY TEŞHİSLE BAŞLAR!
SAĞLIK TARAMASI VE PORTÖR MUAYENESİ NASIL YAPILMAKTADIR?
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK GÖZETİMİ NASIL YAPILMAKTADIR?

 

 


1. İşe Giriş Muayenesi,
2. Erken Kontrol Muayenesi
3. Aralıklı Kontrol Muayenesi
4. İşe Dönüş Muayenesi
5. İşten Ayrılma Muayeneleri
6. Geç Muayeneler
7. Ek ve Tamamlayıcı Muayeneler
8. Erken Tanı
9. Yer-İş Değişikliği
10. Çalışma Ortamı Gözetimi



SAĞLIK TARAMASI KİMİN YETKİSİNDEDİR?

İşyeri hekimleri yetkili kişilerdir.

İşyeri hekimleri; laboratuar tetkikleri, radyolojik muayeneler ve portör muayenelerini yaptırırlar.

İşyeri hekimleri işe giren her işçiye gerekli muayeneleri yapar ve işe uygunluklarını belgelerler.

İşyeri hekimleri; yapılan işlere göre belirlenen periyotlarda işçilere laboratuar testleri ve fizyolojik ölçümlerini yaptırırlar.

İşyeri hekimleri, çalışanların periyodik muayenelerini yaparak mesleki maruziyetleri ve gerekli sağlık gözetimlerini yaparlar.

İşyeri hekimleri; hassas risk grupları, meslek hastalığı tanısı veya şüphesi olanlar, kronik hastalığı olanlar, madde bağımlılığı olanlar, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi işçilerin, uygun işe yerleştirilmeleri için gerekli koruyucu sağlık muayenelerini yaparak rapor düzenlerler.



YASAL MEVZUAT VAR MIDIR?

İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimlerini Hakkında Yönetmelik” kapsamında Sağlık Raporu ve Periyodik Muayene, “Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli olarak göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçları doğrultusunda;

a) Az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç 5 yılda bir,

b) Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç 3 yılda bir,

c) Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç yılda bir defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır. Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu süreler kısaltılır.

Portör Muayeneleri 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 126. ve 127. maddeleri gereği:

Madde 126 değiştirilmiştir (Değişik:11/10/2011-KHK-663/58 md.)

Gıda üretim ve satış yerleri ve toplu tüketim yerleri ile insan bedenine temasın söz konusu olduğu temizlik hizmetlerine yönelik sanatların ifa edildiği iş yeri sahipleri ve bu iş yerlerinin işletenleri, çalışanlarına, hijyen konusunda bu iş yerlerindeki meslek ve faaliyetin gerektirdiği eğitimi vermeye veya çalışanların bu eğitimi almalarını sağlamaya, belirtilen eğitimleri almış kişileri çalıştırmaya, çalışan kişiler ise bu eğitimleri almaya mecburdurlar. Bizzat çalışmaları durumunda, iş yeri sahipleri ve işletenleri de bu kapsamdadır.

Bulaşıcı bir hastalığı olduğu belgelenenler ile iş yerinin faaliyet ve hizmetlerinden doğrudan yararlananları rahatsız edecek nitelikte ve görünür şekilde açık yara veya cilt hastalığı bulunanlar, bizzat çalışan iş yeri sahipleri ve işletenleri de dahil olmak üzere, alınacak bir raporla hastalıklarının iyileştiği belgeleninceye kadar, belirtilen iş yerlerinde çalışamaz ve çalıştırılamazlar. Çalışanlar, hastalıkları konusunda işverene bilgi vermekle yükümlüdür.

ARTIK PORTÖR MUAYENE ZORUNLULUĞU BULUNMAYIP YALNIZCA EĞİTİM VERME/VERİLMESİNİ SAĞLAMA ZORUNLULUĞU BULUNMAKTADIR!!!!!!

GIDA İŞKOLUNDA ÇALIŞANLARIN PORTÖR MUAYENELERİNİN YAPILMASINA SON VERİLMİŞTİR!!!

PORTÖR MUAYENE YERİNE DETAYLI ‘HİJYEN VE SANİTASYON’ EĞİTİMİ VERİLMESİ ŞARTI GETİRİLMİŞTİR!!!!!

127. maddesi düzenlenmiştir (Yeniden Düzenleme:11/10/2011-KHK-663/58 md.) 126. maddede belirtilen iş yerlerindeki hijyen eğitimine yönelik hususlara, bu iş yerlerinde çalışmaya engel bulaşıcı hastalıkların ve cilt hastalıklarının neler olduğuna, iyileşme hâlinin belirlenmesine, hangi meslek ve sanat erbabının 126. madde kapsamında olduğuna ilişkin usul ve esaslar, Sağlık, İçişleri ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlıklarınca müştereken çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. 126. maddede belirtilen iş yerlerinde bulaşıcı bir hastalık veya bir salgın hastalık çıkması durumunda, bu hastalıkla alakalı gerekli incelemeler, analiz masrafları iş yeri sahipleri ve işletenlerince karşılanmak üzere ilgili kurumlar tarafından yapılır. 126. maddede belirtilen iş yerlerinde bulaşıcı bir hastalık veya bir salgın hastalık çıkması hâlinde doğacak hukukî sorumluluklar ile bu durumdan zarar gören kişi veya kurumların hukuki yol vasıtasıyla talep edebilecekleri tazminat ödemeleri veya olabilecek diğer ödemeler iş yeri sahiplerine ve işletenlerine aittir.

17.12.2011 tarihli resmi gazetede yayımlanan GIDA HİJYENİ YÖNETMELİĞİ’nin 21. maddesi gıda işkolunda çalışanlar için kaldırılmış olan portör muayenesinin yerini alacak eğitim hususuna açıklık getirmiştir.

Eğitim- MADDE 21

Gıda işletmecisi, a) Gıda işinde çalışan personelin yaptıkları işin gerektirdiği gıda hijyeni konularında kontrol edilmelerini ve bilgilendirilmelerini ve/veya eğitilmelerini, b) Belirtilen prosedürün geliştirilmesi ve sürdürülmesinden veya iyi uygulama kılavuzlarının uygulanmasından sorumlu olan personelin, tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları/HACCP ilkelerinin uygulanması konusunda yeterli eğitimi almalarını, sağlar.

6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu-Sağlık gözetimi MADDE 15

1. İşveren;

a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:

1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri halinde.
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla sağlık gözetimi yapılır.
2. Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.
3. Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
4. Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.
5. Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.



ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK (25.01.2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.) Sağlık gözetimi- MADDE 16

Çalışanlar aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurularak sağlık gözetimine tabi tutulur.

a) Bu Yönetmelik kapsamındaki işleri ilk defa yapacak kişinin, önce işyeri hekimi tarafından genel sağlık durumu değerlendirilir ve özellikle solunum sistemi muayeneleri başta olmak üzere genel sistemik fizik muayene ile diğer tetkik ve kontrolleri yapılır. İşyeri hekimi, risk değerlendirmesi ve ölçüm sonuçlarını dikkate alarak çalışanların sağlık durumlarını değerlendirir ve değerlendirme sonucuna göre akciğer radyografilerini uygun sürelerle tekrarlar, bu süre 2 yılı aşamaz.
b) Sağlık gözetiminden sorumlu işyeri hekimi; muayene ve tetkiklerin sonucuna göre, çalışanın asbeste maruz kalacağı işlerde çalıştırılmaması da dahil her türlü koruyucu ve önleyici tedbirleri belirleyerek işverene önerilerde bulunur.
c) Çalışanlara maruziyetin sona ermesinden sonra da yapılması gereken sağlık değerlendirmeleri ile ilgili bilgi verilir. Hekim, maruziyetin bitmesinden sonra sağlık gözetiminin devam etmesi gereken süreyi belirleyebilir.
d) ç) Çalışan ve/veya işveren sağlık muayene ve tetkiklerinin yeniden yapılmasını isteme hakkına sahiptir.



TOZLA MÜCADELE YÖNETMELİĞİ (5 Kasım 2013 SALI Sayı : 28812)

Çalışanların sağlık gözetimi; risk değerlendirmesi, aralıklarla yapılan toz ölçüm sonuçları ve tozun cinsi dikkate alınarak işyeri hekimince belirlenen sıklıkta tekrarlanır ve her çalışan için sağlık kaydı tutulur.

SAĞLIK GÖZETİMİNİN AMACI; ÇALIŞANLARI İŞ KAZALARINDAN VE MESLEK HASTALIKLARINDAN KORUMAKTIR!!!!



SAĞLIK MUAYENELERİ NELERDİR?


1. AKCİĞER GRAFİSİ

Fabrika ortamlarında çalışan işçilerin en az YILDA BİR akciğer grafileri çekilmeli, sağlık raporu kontrolü yapılmalı ve en az 10 yıl süreyle saklanmalıdır.

2. SOLUNUM FONKSİYON TESTİ

SFT yani Solunum Fonksiyon Testi; ‘Spirometre’ adı verilen cihazlarla yapılan, akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonel durumunu objektif olarak ölçmeye yarayan bir tanı yöntemidir.

Bu test sayesinde KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı ),ve astım olmak üzere nefes darlığıyla seyreden tüm akciğer hastalıklarının erken tanısında, hastalığın hangi evrede olduğuna, sebebi bilinmeyen nefes darlıklarının tespitinde önemli bilgiler alınabilmektedir.

Testler Göğüs Hastalıkları Uzmanı tarafından raporlandırılmakta ve kayıt altına alınmaktadır.



SOLUNUM FONKSİYON TESTİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR NELERDİR?

Test konusunda bilgilendirme yapılır. Sigara öyküsü, geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar kaydedilir. Testten önce 24 saat sigara içilmez,. 4 saat süreyle alkol alınmaz. 30 dk önce ağır egzersiz yapılmaz. 2 saat önce ağır yemek yenmez. 4 saat öncesi kısa etkili, 12 saat öncesi uzun etkili bronkodilatör ilaçlar alınmaz. Göğüs ve karın hareketlerini kısıtlayıcı giysiler giyilmez.



3. ODYOMETRİ

Odyometri, hastada işitme kaybının varlığı araştırıldığı İşitme Testidir. İşyeri Hekimleri, odyometri denen inceleme teknikleri aracılığıyla işitme kaybının nedenlerini saptayabilir.

Gürültülü ortamda çalışanların 6 AYDA BİR işitme testi yaptırması, gürültülü ortamda çalışmayanların ise YILDA BİR kez işitme testini yaptırması gerekmektedir.

Sonuçlar odyometrist ve KBB uzmanı tarafından değerlendirilip raporlandırılmaktadır.



4. GÖZ TARAMALARI

- Göz tansiyonu ölçümü
- Renk körlüğü teşhisi
- Astigmat ölçümü
- Göz dibi muayenesi



5. TAM KAN SAYIMI ( 18 PARAMETRE)

Anemi ve diğer hematolojik hastalıklar, enfeksiyon, kanama bozuklukları ve alerjik durumların değerlendirilmesinde yararlı olan Tam Kan Sayımı (hemogram) ile; akyuvar sayımı, alyuvar ve kan pulcukları sayımı; ayrıca hemoglobin ve hematokrit değerleri ölçülür.



6. TAM İDRAR TETKİKİ

Otomatik cihazlarla veya direkt mikroskopi ve elle yapılan bir tahlildir. İdrar yollarında enfeksiyon, iltihap gibi durumların araştırılmasında, ayrıca idrar yolları ve böbrekte taş olup olmadığının araştırılmasında sağlık raporu için kullanılır.



7. KANDA VE İDRARDA AĞIR METAL TAYİNİ

Ağır metaller paneli, kan veya idrarda spesifik, potansiyel olarak toksik metallerin miktarını tayin eden bir grup testtir. Endüstriyel kesimde çalışan kişilerin çalıştıkları ortamda toksik maddeye maruziyetinin tespiti amacıyla yapılır.

Ağır metal testi, kol damarına batırılan iğneyle alınan kan numunesi veya 24 saatlik idrar numunesi kullanılarak gerçekleştirilir. Herhangi bir dış metal kaynaktan, numunenin kontaminasyonunu potansiyelini en alt düzeye indirmek için özel metal içermeyen kan veya asitle yıkanmış idrar kapları kullanılır.

İş sağlığı muayene ve sağlık raporu aşamasında yapılan ağır metal tayinleri;

- İdrarda kurşun,
- İdrarda fenol,
- İdrarda hippürik asit,
- Kanda kurşun tayinidir.



8. BİYOKİMYASAL KAN TESTLERİ

- Karaciğer fonksiyon testi (KCFT)
- Kan grubu tayini



9. ELEKTROKARDİYOGRAFİ (EKG)

Kalp hastalıklarının tanısında yardımcı olan Elektrokardiyografi (EKG), kalp kasının ve sinirsel iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin kaydedilmesidir. Bu kayıt ile elde edilen grafiğe Elektrokardiyogram (EKG), kullanılan alete de Elektrokardiyograf denir. Sağlık raporu ve muayene aşamasında kullanılmaktadır.



10. KORUYUCU AŞILAR

- Tetanos aşısı



11. GENEL FİZİK MUAYENE

Sağlık testlerine tabi tutulan kişiler, uzman doktor tarafından fiziki muayenesi yapılır. Sonucunda sağlık raporu düzenlenir.



KARACİĞER FONSİYON TESTLERİ NELER OLABİLİR?

1- GGT
2- SGOT
3- SGPT
4- Toksikolojik tetkikler
5- Kanda kurşun
6- İdrarda kurşun
7- Böbrek fonksiyon testleri
8- Üre
9- Ürik Asit
10- Kreatinin
11- Serolojik testler
12- HBaAg
13- Anti HBs
14- Anti HCV
15- HIV 1+2 ve Diğer Hepatit Markerleri
16- Kan sayımı (Hemogram)
17- Tam idrar tahlili



PORTÖR MUAYENESİ NEDİR?

Portör denilen taşıyıcılar; hastalığı bulaştırabilme özelliğinde olan, ancak kendileri hastalık belirtilerini gösteremeyen kişilerdir.

PORTÖR MUAYENESİ, 3 AYDA BİR YAPILMASI ZORUNLUDUR!



PORTÖR MUAYENEYİ KİM YAPAR?

İşyeri Hekimi olan işletmelerde çalışan personelin muayenesi hekim tarafından,İşyeri hekimi olmayan işletmelerde çalışan personelin muayenesi Belediye tabiplerince veya hükümet tabiplerince ücretsiz olarak yapılmaktadır. Bu muayeneyi yapan hekim, gerek gördüğü takdirde portör muayenesine esas laboratuar tetkiklerini daha sık talep edebilir.



PORTÖR MUAYENEDE ESAS LABORATUVAR TETKİKLERİ NELERDİR?

- Gaita Kültürü (Salmonella ve Shigella yönünden, EN AZ YILDA BİR)
- Dışkının mikroskobik incelenmesi (Entamoeba, histolytica kistleri, giardia lamblia kistleri ve helmint yumurtaları yönünden, EN AZ ALTI AYDA BİR)
- Boğaz ve Burun Kültürü (Staphylococcus aureus yönünden,EN AZ YILDA BİR)
- Akciğer Grafisi (Tüberküloz yönünden, EN AZ YILDA BİR)
- El kültürü (YILDA BİR)
- Hepatit B Taraması (3 AYDA BİR)
- Hepatit B aşısı (İSTEĞE BAĞLI)



HANGİ İŞ KOLLARINDA ÇALIŞANLAR İŞE BAŞLAMADAN ÖNCE PORTÖR MUAYENESİ OLMAK ZORUNDADIR?

1- Otel, Motel, Pansiyon,

2- Bar, Pavyon, Gazino,

3- Berber, Kuaför,

4- Hamam, Sauna,

5- Güzellik salonu



HEPATİT TARAMASI VE AŞILAMA NASIL YAPILMAKTADIR?

Hepatit, karaciğer iltihaplanması olarak tanımlanabilir. Birçok sebebe bağlı olarak oluşabileceği gibi en sık ve tehlikeli olanı virüsler yoluyla oluşanıdır. Hepatit tarama testleri ile;

- Hepatit A, hepatit B, hepatit C geçirip geçirmediği,

- Geçirmişseniz bağışıklık durumu,

- Aşıya ihtiyaç durumu,

- Taşıyıcılık durumu,

- Hastalığın kronik seyir durumu anlaşılır.



TIBBİ GİZLİLİK MEVCUT MUDUR?

Bireysel tıbbi veriler ve tıbbi araştırma sonuçları, iş sağlığı hekimi ya da iş sağlığı hemşiresinin sorumluluğu altında korunan gizli tıbbi dosyalara kaydedilmelidir. Tıbbi dosyaların erişimi, iletilmesi ve açıklanması, yerel düzeyde geçerli olan tıbbi veriler hakkında ulusal yasa ve yönetmeliklere ve sağlık profesyonelleri ile tıbbi meslek sahipleri için ilgili ulusal etik kurallara göre düzenlenir.

SAĞLIK TARAMASI ve PORTÖR MUAYANELERİNİZ İÇİN ÇAMLICA AFİYET OSGB HİZMETE HAZIRDIR

HER TÜRLÜ SORULARINIZ VE DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ

TEL: 02165231438-05061142181

DİĞER YAZILAR
TÜMÜ
Gezici İSG Hizmeti
Gezici İSG Hizmeti
1. Kurumsal gücü ve kalitesi ispatlanmış ÖZEL AFİYET HASTANESİ’NİN iştiraki ile kurulmuş olan ÇAMLICA AFİYET OSGB size hem hastanemiz avantajlarından faydalanma imkanı hem de profesyonel ekibimizle kaliteli hizmet garantisi veriyor.
Devamı için tıklayınız
Periyodik Sağlık Taramaları
Periyodik Sağlık Taramaları
Çamlıca Afiyet OSGB işe girişlerde tüm test ve tetkikleri ve işe giriş sağlık raporunu uzman hekimler ve Afiyet Hastanesi laboratuvarlarında kaliteli
Devamı için tıklayınız
İş Güvenliği Uzmanı Hizmeti
İş Güvenliği Uzmanı Hizmeti
OSGB iş sağlığı ve güvenliğinin en önemli unsurunu oluşturmaktadır. 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununa göre tüm işletmeler çalışanları arasında İş Güvenliği Uzmanı bulundurmak ya da yetkili Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden temi
Devamı için tıklayınız
İşyeri Hekimi Hizmeti
İşyeri Hekimi Hizmeti
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununa göre iş veren çalışanları arasında işyeri hekimi ve diğer sağlık personelini bulundurmak zorundadır. 2018 yılında Görevlendirilmeyen/çalıştırılmayan her bir kişi için 7.738 TL / Aykırılığın devam ettiği he
Devamı için tıklayınız
Diğer Sağlık Personeli (İşyeri Hemşiresi)
Diğer Sağlık Personeli (İşyeri Hemşiresi)
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununa göre iş veren çalışanları arasında işyeri hekimi ve diğer sağlık personelini bulundurmak zorundadır. 2018 yılında 3.867 TL / Aykırılığın devam ettiği her ay için 3.867 TL Diğer sağlık personeli çalıştırılm
Devamı için tıklayınız
İşe Giriş Muayeneleri
İşe Giriş Muayeneleri
OSGB işe giriş sağlık raporu; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilen Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminden ilgili kurum için İSG- Katip
Devamı için tıklayınız
Laboratuvar Hizmeti
Laboratuvar Hizmeti
Afiyet Hastanesi İştiraki olan Çamlıca Afiyet OSGB, Afiyet Hastanesi Laboratuvarlarından hizmet vermektedir. Sağlık alanında merkezi rolü olan laborat
Devamı için tıklayınız
Risk Değerlendirme
Risk Değerlendirme
Hasta, hasta yakını, ziyaretçi, çalışan ile tesis ve çevre güvenliği kapsamında, hastane ve hastanede sunulan hizmetlere ilişkin risklerin önlenmesi v
Devamı için tıklayınız
Acil Durum Eylem Planı
Acil Durum Eylem Planı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 18 Haziran 2013 tarihinde İŞ YERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK’i yayımlanmıştır. Yönetmelik 4 bölümden oluşmaktadır.6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince; en az bir çalışanın o
Devamı için tıklayınız
Patlamadan Korunma Dökümanı
Patlamadan Korunma Dökümanı
Patlayıcı ortamlarda kullanılabilecek ekipmanlarla ilgili detayları içeren 99/9/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi ise mevzuatı “Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler İle İlgili Yönetmelik” olarak 2002’d
Devamı için tıklayınız
Acil Durum Afet Planı HAP
Acil Durum Afet Planı HAP
HAP nedir? HAP, Afet anlarında hastane yanıtına yardım etmek için hazırlanmış olan ‘’Acil Yönetim Sistemi’’ Hastane temelli tüm tehlikeli olayların st
Devamı için tıklayınız
Yangın ile Mücadele
Yangın ile Mücadele
Yangın gerek iş güvenliği anlamında gerekse de günlük yaşamımızda en çok karşılaştığımız tehlikelerden biridir. Yangın konusuna genel anlamda çok yaba
Devamı için tıklayınız